De exacte oprichtingsdatum is niet bekend, maar op 13 januari 1883 werd er in de dagbladen melding gemaakt van een schaatswedstrijd in Nieuw Beets, die twee dagen later werd gehouden. De KNSB hanteerde deze datum (15-1-1883) ook voor de oprichting van onze ijsvereniging EENDRACHT.
In de Leeuwarder Courant van 5-1-1880 stond overigens vermeld, dat “den 26-sten december 1879 de ijsclub haar geboortefeest vierde”.
    
Leeuwarder Courant 05-01-1880.
Schaatsers op de Nije Leppedijksfeart (in de volksmond Het Beetster Kanaal).

In die tijd schreven de cafébazen zgn. “spekrijderijen” uit, want de prijsuitreiking vond dan in hun café plaats

De in 1886 opgerichte Friesche IJsbond controleerde de eerlijkheid rondom de wedstrijden (vantevoren werden afspraken gemaakt).
In het begin waren er drie ijsverenigingen n.l. IJsclub Nieuw Beets, IJsclub ’t Hoekje en IJsclub Nij Uttocht, die hun wedstrijden op de talrijke petgaten hielden of op ondergelopen land of op het Polderhoofdkanaal. In het begin van de 20^e eeuw sleepte de bekende schaats- rijdersfamilie Engelsma uit Beets vele prijzen in de wacht.

                
Familie Engelsma, ± 1900.

In 1924 gingen deze drie ijsclubs samen onder de door U. Lageveen bedachte naam “EENDRACHT”.
Op elke jaarvergadering werden de “keurmeesters”, die de wedstrijden moesten leiden en de “pikeneurs” voor de ordehandhaving benoemd. Het bestuur stelde ook een aantal baanvegers aan, die in deze slechte tijden blij waren met een extra zakcentje.

Zelfs in de oorlogsjaren (’40 t/m ’45) werd de 16-dorpentocht georganiseerd door de IJswegencentrales (die de banen verzorgde) van de gemeente Opsterland en Heerenveen.

Op 21 mei 1946 werd in café Dam ( de Brêge ) in een vergadering besloten om de definitieve ijsbaan te realiseren op een stuk weiland van boer W. Schuurmans voor een huurprijs van ƒ 100,00 per jaar.
De verlichting op de nieuwe ijsbaan werd betaald uit de opbrengsten van de renteloze leningen, die met de Beetster bevolking werden afgesloten. In datzelfde jaar werd er in december al een estafette verreden van één dame en twee heren.
Voetbalvereniging Blue Boys en korfbalvereniging Hermes organiseerden regelmatig een schaatswedstrijd voor hun (jeugd-)leden.

In 1949 meldde schaatsvereniging EENDRACHT zich aan bij de KNSB, want het bestuur wilde geen “zwarte” vereniging zijn. Nu mochten ze officiële wedstrijden organiseren.


     Het bestuur van ijclub de “Eendracht” aan een bakje koffie.


BEETSTER SCHAATSCORYFEEëN.

Op 3 februari 1954 won de Beetster schoolmeester, Jeen v.d. Berg de “Tocht der tochten”, de Elfstedentocht. In datzelfde jaar werden de Nij Beetsters Geert Dijkstra Kampioen Korte Baan en Lammert Toering tweede bij het Kampioenschap Junioren.
’s Avonds werden Jeen, Geert en Lammert feestelijk in het zonnetje gezet in café de Hoek en gehuldigd door burgemeester Harmsma van de gemeente Opsterland.

     Jeen v.d. Berg als winnaar van de Elfstedentocht in 1954.

Twee jaar later werd Jeen Fries Kampioen Lange Baan en Geert Dijkstra Fries Kampioen Korte Baan.
In 1963 werd Arjen Dijkstra Nederlands Kampioen Korte Baan in Kampen.
(wordt vervolgd).

Bronnen:
Archief ijsvereniging De Eendracht,door A. Aerts,
Fotoarchief:Fokke Veenstra.

KORBALCLUB HERMES.

Meester Roorda en meester van Weperen van de O.L.-school namen op 27-2-1918 het initiatief tot de oprichting van de korfbalclub Hermes in café Toering aan de Straatweg ( Domela Nieuwenhuisweg ). Het clubtenue bestond in het begin uit een witte trui met schild en een donkere rok of broek.
Van Weperen en Roorda verzorgden op zondagochtend de training op een stukje weiland aan de Gearen van boer Jacob Dijkstra ( tegenover Gearen nr. 7 ).
Op zondagmiddag vond dan de wedstrijd plaats. Voor de training moesten eerst de molshopen worden verwijderd door de spelers en het gras werd met de zeis gemaaid. De greppel moest worden dichtgemaakt en het speelveld moest worden uitgezet.

Op 14 april 1918 werd de Friesche Korfbalbond in de Koornbeurs in Gorredijk opgericht. Deze bond deelde Hermes in bij Boornbergum, Tijnje, Oldeboorn, Marum en Hemrik. Hermes nam veel deel aan seriewedstrijden, die een hele dag duurden.
Traditiegetrouw werd een korfbalseizoen ieder jaar afgesloten met een toneelvoorstelling in café Toering of in café Slange ( café de Brêge) .

In 1920 organiseerde Hermes voor het eerst zelf seriewedstrijden aan de Prikkewei om meer publiek te trekken ( locatie kruising Prikkewei-v.d. Brugghenstrjitte-Nawijnstrjitte).

     Café  van der Mei , later Piers Hiem genoemd.

Ook op een weiland naast café v.d. Mei ( café-restaurant Piershiem)  aan de Straatweg werden seriewedstrijden georganiseerd.

Om gluurders te weren werden langs de weg jutezakken opgehangen.
Groot was ook de belangstelling voor de door Hermes georganiseerde seriewedstrijden aan de Prikkewei. ( nr. 18 ).

     
De Feesttent op het wedstrijdterrein met v.l.n.r. Gaatse de Jong, Meinte Veenstra. Wimke Hoen-v.d. Berg en Aldert Huisman.

Het ledenaantal van Hermes daalde door de crisis in de dertiger jaren en door de pas opgerichte voetbalclub ( 1930 ) DAS, VIOS en later Blue Boys).
De clubkleuren van Hermes veranderden nu in blauw-zwart, omdat de voetbalclub ook in deze kleuren speelde. Sommige voetballers waren ook lid van Hermes en beoefenden beide sporten.
Vanaf 1937 speelde Hermes zijn wedstrijden al op een veld aan de Blauwe Kampwei ( lokatie parkeerterrein, Park Nij Beets) .
Voor de groei en bloei van de korfbalsport in ons dorp nam Hermes vanaf 1938 met een aspirantenteam in competitieverband deel. In ditzelfde jaar vierde Hermes zijn twintigjarig bestaan in café Stoker ( nu de Bandenboer ).

      Twintig jaar korfbalclub Hermes, 1938.
      De korfballers werden op de gevoelige plaat vastgelegd bij de nieuwe woning van de familie de Wagt!

Hermes in de oorlogsjaren ( WO II ).

In de oorlogsjaren speelde Hermes haar wedstrijden op een speelveld tegenover café Stoker ( achter Sikke Marinus ). De korfbal bloeide als nooit te voren, want ze speelden met drie twaalftallen. De bezetter had bepaald, dat Joodse kinderen en volwassenen geen lid van de sportclub mochten zijn. Door een tekort aan fietsbanden kon Hermes nog nauwelijks deelnemen aan competitiewedstrijden. Ondanks de oorlog werd in 1943 het jubileumfeest van de korfbalclub gevierd in café Stoker.

Spannende tijden breken aan door de oorlog, want vijf leden vertrokken naar Duitsland vanwege de Arbeitseinsatz ( verplichte tewerkstelling ). Door deze maatregel werd de samenstelling van een twaalftal gewijzigd. Een team mocht nu ook bestaan uit vier heren en acht dames. Twee leden bleven tot het einde van de oorlog in Duitsland en de overige drie vluchtten uit het oorlogsgebied. Ze doken onder voor de bezetter. Door de schaarste aan ballen leende Hermes aan het einde van de oorlog ballen van de voetbalvereniging Blue Boys.

Na de verhuizing van cafébaas Stoker in 1947 konden de korf- en voetballers geen gebruik meer maken van zijn speelvelden. Men verhuisde nu naar een weiland tegenover café de Hoek ( Dokterspraktijk dokter Stadt). Het dertigjarig bestaan van Hermes werd gevierd in het fonkelnieuwe cafe Huisman.

       
Café Huisman, 1948.

 In 1952 ontstond bij de gemeente Opsterland voor het eerste het plan tot aankoop van grond en tot aanleg van een nieuw sportcomplex aan de Blauwe Kamp.

VOETBALVERENIGING BLUE BOYS IN VOGELVLUCHT.

In de omliggende dorpen werd de voetbalsport al bedreven, toen in Nij Beets in 1930 het initiatief werd genomen tot de oprichting van een voetbalvereniging.
Hendrik Brander, Harm Huisman en Hindrik Veenstra zagen als oprichters de voetbal als sport van de toekomst. Later namen Evert Dam, T. Hielkema, K. Bootsma en A. Luiten ook zitting in het bestuur.

      
Oprichters van de voetbalvereniging.

Er werd een lederen bal aangeschaft voor ƒ4,00 en de goals op afbetaling. De bal kon gaan rollen op de “Ald Djipskoppen” ( verhoogde zandruggen langs het Koningsdiep ).
De bestaande schoolvoetbalclubjes “De Hoeke” en “De Brêge” fuseerden tot DAS ( Doe Aan Sport ). Er werd geoefend op oude laarzen.
Een jaar na de oprichting ( in 1931 ) werd DAS lid van de FVB ( Friese Voetbal Bond ) en onderging een naamswijziging VIOS ( Voorwaarts Is Ons Streven ).

De eerste wedstrijden werden gespeeld op de Hoeke tegenover café de Hoeke.
Noodgedwongen veranderde de naam VIOS in Blue Boys, omdat eerst genoemde naam al door een andere vereniging werd gebruikt.
    De kampioenen 3e klas 1938 – 1939.

In het seizoen ‘38/’39 verhuisde Blue Boys van de Hoeke naar een veld tegenover café Stoker ( Bandenboer ) aan de Straatweg ( Domela Nieuwenhuisweg ) achter de huidige woning van de familie Marinus.

       
Groepsfoto genomen tegenover Café Stoker aan de Straatweg ( voorheen Café De Hoek ).

Vrouw Stoker zette na de wedstrijd 22 teiltjes met warm water klaar om de voeten van de spelers te wassen.

Tijdens de oorlogsjaren ( 1940-1945 ) staakte de FVB de competitie, omdat in het begin veel jonge mannen werden gemobiliseerd.
In 1946 promoveerde Blue Boys naar de derde klasse der KNVB.

In 1951 keerde Blue Boys weer terug op het oude voetbalveld op de Hoeke tegenover het café.
Eind jaren vijftig ( seizoen 1958/1959 )  werd het fonkelnieuwe sportpark aan de Blauwe Kampwei in gebruik genomen. De velden werden aangelegd met zand uit een grote, diepe kuil. Later werd dit een luxe openlucht natuurzwembad.
Met eigen krachten en materiaal van de inmiddels afgebroken “wurkhûzen” aan de Domela Nieuwenhuisweg werd een kantine gebouwd.

       
Kantine de Blauwe Kamp.

Bron:
Jubileumboek, 75 jaar winst en verlies.    Door: Jan Zomers, Jan van der Mei en Fokke Veenstra.
Foto-archief: Henk Huisman,
Foto-archief: Fokke Veenstra.